Tarief voor landelijk gastransport daalt met 20 procent in 2024
Forse daling gevolg van bijzondere omstandigheden
Toezichthouder ACM heeft de GTS-tarieven voor 2024 vastgesteld. De tarieven die GTS rekening mag brengen voor het landelijke transport van aardgas dalen in 2024 met gemiddeld 20 procent. De forse daling is een gevolg van bijzondere omstandigheden op de energiemarkt.
Tariefregulering
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) stelt de tarieven van GTS jaarlijks vast. Netbeheerders hebben een monopolie op het transport van gas en elektriciteit. Door jaarlijks vast te stellen welke tarieven GTS aan haar netgebruikers mag rekenen, zorgt de ACM ervoor dat deze tarieven gebaseerd zijn op doelmatige kosten. Tegelijkertijd geeft het tariefbesluit netbeheerders de garantie dat deze efficiënte kosten worden vergoed, inclusief een redelijk rendement op hun investeringen.
Besluit
De toegestane omzet van GTS bedraagt in 2024 bijna 850 mln euro. Door de bijzondere omstandigheden op de energiemarkt had GTS in 2022 meer inkomsten (1,35 mrd euro) dan de ACM had toegestaan (1,02 mrd euro). Er is in 2022 bijvoorbeeld veel meer capaciteit geboekt om gas te transporteren op het interconnectiepunt tussen Nederland en België, omdat de gasstromen in Europa zijn veranderd. Door het grotendeels wegvallen van de invoer van Russisch gas moet er veel meer gas aangevoerd worden vanuit LNG terminals, waaronder ook terminals in België en het Verenigd Koninkrijk. Deze opbrengsten worden in 2024 via de tarieven teruggegeven aan de markt. Aan de andere kant heeft GTS ook extra kosten gemaakt door de marktomstandigheden, bijvoorbeeld bij het inkopen van energie voor kwaliteitsconversie en compressie. Hier houdt de ACM ook rekening mee bij het vaststellen van het tarief voor 2024. De tariefdaling die is opgenomen in het besluit is iets minder (2 procentpunten) dan opgenomen was in het voorstel van GTS omdat niet alle desinvesteringen waren meegenomen.
Omschakeling grootverbruikers
Als gevolg van de wijziging van de Gaswet betreffende het beperken van de vraag naar laagcalorisch gas (gas van Groningenkwaliteit) van negen grootverbruikers, waaronder 5 industriële bedrijven, heeft GTS tijdelijk de taak om de aansluiting van deze grootverbruikers om te bouwen. De kosten hiervan bestaan uit investeringen in het transportnet en in de aansluiting en uit kosten voor het onderzoek dat GTS heeft moeten doen voorafgaand aan de inwerkingtreding van de omschakeltaak. In het Methodebesluit 2022-2026 is aangekondigd dat deze kosten zullen worden nagecalculeerd. GTS heeft in haar voorstel verzocht om de kosten van zes investeringen die zij heeft gedaan in het kader van de omschakeltaak (in gebruik genomen in de jaren 2020 en 2022) te vergoeden.
Veilinggelden
Zoals aangekondigd in het Methodebesluit 2022-2026 zal de ACM rekening houden met de opbrengsten uit capaciteitsveilingen. Naast de extra inkomsten uit afschakelbare capaciteit heeft GTS ook een extra opbrengst uit veilinggelden op de grenspunten. In principe kan GTS deze verkregen veilinggelden teruggeven aan de markt via volgende tarievenbesluiten of een voorstel indienen bij de ACM om de veilinggelden in te zetten voor investeringen op grenspunten, om op deze manier congestie op deze punten te verminderen. GTS heeft in haar tarievenvoorstel 2024 voorgesteld om de veilinggelden in 2024 niet terug te geven aan de markt, maar te reserveren. De ACM gaat hiermee akkoord omdat dit bijdraagt aan een stabieler tariefverloop. Zonder de reservering zou de tariefdaling dubbel zo groot zijn: circa 40 i.p.v. 20 procent. VEMW heeft in een zienswijze aangegeven geen voorstander hiervan te zijn.
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: "Een stabiel tariefverloop is weliswaar een begrijpelijk uitgangspunt, maar VEMW hecht meer aan een tarievenverloop dat maximaal transparant is en de daadwerkelijke, recente kostenbasis reflecteert, waarbij zo min mogelijk kruissubsidiëring plaatsvindt tussen de landelijk gasnetgebruikers nu en in de toekomst.