In Brussel worden regels vastgesteld die in alle lidstaten van de Europese Unie op de elektriciteitsnetten van toepassing zijn. Algemene regels worden vastgesteld in verordeningen en richtlijnen, welke verder zijn uitgewerkt in netcodes en richtsnoeren. Netcodes bevatten uitputtend uitgewerkte regels, terwijl de guidelines (richtsnoeren) complexe onderwerpen bevatten die verdere uitwerking vereisen in nationale codes.
Welke codes en guidelines zijn er?
De acht codes en guidelines zijn te verdelen in regels voor de elektriciteitsmarkt, de aansluiting en in operationele zaken.
1. De elektriciteitsmarkten:
- Guideline Capacity Allocation and Congestion Management (GL CACM)
- Guideline Forward Capacity Allocation (GL FCA)
- Guideline Electricity Balancing (GL EB)
2. De aansluiting:
- Netcode Demand Connection (NC DCC)
- Necode Requirements for Generators (NC RfG)
- Necode High Voltage Direct Current (NC HVDC)
3. Operationele zaken:
- Guideline Systems Operations (GL SO)
- Guideline Emergency and Restoration (GL E&R)
Wat betekent dit dossier voor u?
Nationale codes moeten in lijn worden gebracht met Europese codes. Europese guidelines kunnen uitwerking vereisen in nationale regelgeving. VEMW volgt deze processen en levert zowel input aan de netbeheerders als aan de Nederlandse toezichthouder ACM, die de codevoorstellen in Nederland keurt.
De GL CACM schrijft voor hoe transportcapaciteit op biedzonegrenzen (prijsgebieden voor elektriciteitshandel) toegewezen wordt aan de markt en hoe de landelijke netbeheerder deze capaciteit voor de day-ahead en intra-day markt berekent. Geharmoniseerde grensoverschrijdende markten moeten leiden tot een efficiëntere Europese markt.
De GL FCA stelt de rollen van termijnmarkten vast. Termijnmarkten zijn handelsplaatsen waar futures worden verhandeld: contracten om in de toekomst tegen bepaalde prijzen bepaalde hoeveelheden elektriciteit te kopen. Termijnmarkten faciliteren het veiligstellen van marktposities van zakelijke energiegebruikers. De GL FCA moet het mogelijk maken dat marktpartijen marktposities kunnen veiligstellen op andere Europese markten en dat termijnproducten over de grens gekocht kunnen worden.
De GL EB stelt regels vast voor het balanceren van vraag en aanbod. Balanceren is een van de belangrijkste taken van landelijke netbeheerders (TenneT). Het is cruciaal voor het waarborgen van de voorzieningszekerheid en het heeft een belangrijke invloed op de onbalanskosten die eindgebruikers betalen. Het efficiënter en meer grensoverschrijdend organiseren van markten voor balanceringsenergie kan de leveringszekerheid vergroten en kosten besparen.
De NC DCC stelt gemeenschappelijke eisen aan de aansluitingen van grootverbruikers en (gesloten) distributiesystemen. De tegenhanger hiervan, de NC RfG, stelt eisen aan de aansluitingen van opwekkingseenheden. De NC HVDC stelt eisen aan aansluitingen van gelijkstroom hoogspanningskabels, zoals de aansluitingen van offshore windparken en interconnectiekabels als Britned en Norned. Deze drie netcodes minimaliseren verstoring van spanningskwaliteit.
De GL E&R en GL SO zorgen voor een gecoördineerde aanpak om operationele veiligheid en frequentiestabiliteit op de transportnetten te bereiken. De codes omvatten o.a. regels over frequentie kwaliteitscriteria, frequentieregelingen en energiereserves om de frequentie te herstellen. De codes schrijven voor hoe de verschillende reserves, zoals de primaire regeling en noodvermogen, georganiseerd en uitgevoerd worden door de landelijke netbeheerder. Ook wordt voorgeschreven hoe significante netgebruikers kunnen en moeten bijdragen aan frequentiestabiliteit.
De netcodes en toelichtingen zijn te vinden op de website van ENTSO-E, het Europese orgaan voor de landelijke elektriciteitsnetbeheerders
Wat is de status van dit onderwerp?
De implementatie van de verschillende codes en guidelines is een voortdurend, meerjarig proces. Zowel het in lijn brengen van nationale codes met de Europese netcodes, als de uitwerking van guidelines leiden tot een gestage stroom aan nieuwe regelgeving. VEMW draagt hieraan bij door deelname aan bijeenkomsten van ENTSO en ACER, door input te leveren op consultaties van uitwerkingsvoorstellen, en door deelname aan werkgroepen van de Europese koepelorganisatie IFIEC.