De Europese Commissie (EC) wil dat EU-landen efficiënter omgaan met water. Ook zet de EC in op de aanpak van verontreinigingen zoals nutriënten en PFAS. Voor de aanpak van PFAS moet een publiek-privaat initiatief zorgen voor technologische doorbraken. En om Europa waterbestendig te maken zijn veel meer publieke maar ook private investeringen nodig.
Strategie
Deze en anders voornemens zijn onderdeel van de 'Water Resilience Strategy' die de EC deze week heeft gepresenteerd. Met de strategie wordt ‘een koers uitgezet om Europa waterbestendig te maken’. Ze moet oplossingen bieden voor toenemende problemen als gevolg van droogte, overstromingen en vervuiling. De strategie is gebaseerd op drie doelstellingen: herstellen en beschermen van de watercyclus, opbouwen van een waterbewuste economie en waarborgen van schoon en betaalbaar water en sanitaire voorzieningen voor iedereen. Op elk thema komt de EC met voorstellen en plannen. Belangrijk uitgangspunt is ook: betere implementatie en handhaving van bestaande wetgeving, waaronder de Kaderrichtlijn Water (KRW) en de Drinkwaterrichtlijn.
Water-efficiëntie
De EC zet in op efficiënter omgaan met water. Ze wil dat de lidstaten ernaar streven de waterefficiëntie tegen 2030 met ten minste 10% te verbeteren. Ze worden daarbij ‘aangemoedigd’ om hun eigen doelstellingen voor waterefficiëntie vast te stellen. Een waterbewuste economie vereist een betere controle van de hulpbronnen, schrijft de EC, die vaststelt dat veel lidstaten op dit punt hun zaken niet op orde hebben. Ze beschikken niet over nauwkeurige gegevens over de waterbeschikbaarheid. En dat geldt ook voor de onttrekkingen en verliezen. Dit terwijl de KRW die registratie, controle en inspanningen om tot verbeteringen te komen, voorschrijft. Daarom moet de invoering van slimme watermeters worden gestimuleerd. In alle economische sectoren zal dit bijdragen aan een nauwkeurige monitoring van de waterstromen. Verder zet de strategie in op verminderen van lekverlies hetgeen ook al voortvloeit uit de Europese Drinkwaterrichtlijn.
Aanpak verontreinigingen
Beperken van de verontreiniging van aquatische ecosystemen door nutriënten moet centraal staan in het herstel van de waterkwaliteit, schrijft de EC. “Nutriënten uit de landbouw, stedelijke gebieden en andere bronnen hebben gevolgen voor de menselijke gezondheid en veroorzaken algenbloei en zuurstofgebrek, wat dodelijk is voor aquatische ecosystemen. Voor de aanpak van verontreinigende stoffen als PFAS wil de Commissie een voorstel indienen om een publiek-privaat initiatief op te zetten dat moet leiden tot een technologische doorbraak in haalbare en betaalbare methoden voor de detectie en sanering van PFAS en andere persistente chemische stoffen. Deze blijven zich ophopen in de wateren van de EU en veroorzaken gezondheidseffecten die naar schatting tussen de 52 en 84 miljard euro per jaar bedragen.
Financiering
Om Europa waterbestendig te maken zijn meer publieke en private investeringen nodig, stelt de Commissie. Er is een jaarlijks investeringstekort van ongeveer 23 miljard euro. De Europese Investeringsbank zal tussen 2025 en 2027 meer dan 15 miljard euro investeren om de veerkracht en het concurrentievermogen van de Europese watersystemen te versterken, schrijft de Commissie. Investeringsprojecten zullen zich onder andere richten op infrastructuur, op natuur gebaseerde oplossingen en bestrijding van vervuiling. Daarnaast moeten, aldus de Commissie, particuliere investeringen een belangrijke rol gaan spelen.
VEMW vindt dat de strategie een uitgelezen mogelijkheid biedt om Nederland als gidsland te presenteren én om aandacht te vragen voor de uitvoering van de KRW-doelen. VEMW is kritisch op de absolute 10% waterbesparingsdoelstelling die de Commissie introduceert. Deze maakt geen onderscheid tussen verschillende waterbronnen, kwaliteiten of toepassingen en geeft dus weinig tot geen houvast aan de lidstaten.
Bron: H2O Actueel