Terug naar nieuws

E-Bridge rapport voor EZK bevestigt zorgen VEMW

Hoge nettarieven in Nederland beschadigen concurrentiepositie

Elektriciteit Prijzen en tarieven4 april 2024Paul Villalobos Valdivia

Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) heeft een onderzoek -  uitgevoerd door E-Bridge Consulting – gepubliceerd met als titel ‘Electricity cost assessment for large industry in The Netherlands, Belgium, Germany and France’. Het onderzoek vergelijkt de elektriciteitsprijs, belastingen en heffingen, kortingen voor netwerkkosten en Indirecte Kostencompensatie (IKC) in Nederland met haar buurlanden. Het onderzoek bevestigt de zorgen van VEMW: de concurrentiepositie van de Nederlandse industrie is hard achteruitgegaan.  

Energiesystemen

De energiesystemen van de onderzochte landen zijn verschillend, maar de overheden hebben vergelijkbare doelstellingen. Nederland, Duitsland, België en Frankrijk (minimaal) breiden de energieproductie door middel van wind, zowel on- en offshore, en zonne-energie uit. België beschikt niet meer over kolencentrales, Frankrijk amper, en Nederland en Duitsland faseren steenkool uit. (Nederland in 2030 en Duitsland in 2039). Elektriciteitsproductie met aardgas is voor Nederland, Duitsland en België op korte termijn nog van essentieel belang. Tegelijkertijd zal de energiemix in België radicaal veranderen door de toekomstige sluiting van vijf nucleaire centrales. Frankrijk heeft een compleet ander energiesysteem dat hoofdzakelijk gebaseerd is op baseload energieproductie met behulp van kerncentrales. De onderzochte landen hebben allen scherpe doelstellingen voor het verminderen van de CO2-uitstoot en voor de productie van hernieuwbare energiebronnen.

Kosten

De structuur van het energiesysteem in Nederland en haar buurlanden leidt tot verschillende kosten voor grootverbruikers. Het rapport laat duidelijk zien waar de prijsverschillen vandaan komen: de nettarieven in Nederland liggen gemiddeld 14 tot 17 euro hoger per MWh. Volgens het rapport zijn de hoge nettarieven in Nederland op de korte termijn een gevolg van de hoge prijzen op de energiemarkt. Op lange termijn zullen de netkosten verder stijgen door toegenomen investeringen voor het net op zee en de uitbreiding en verzwaring van het bestaande elektriciteitsnet. In Frankrijk, waar nettarieven al laag zijn, krijgen baseload grootverbruikers 90 procent korting. In Duitsland komt dezelfde korting uit op 84 procent. In België bestaat deze korting niet, maar liggen de nettarieven met bijna 15 euro per MWh voor de industrie lager. De Belgische industrie betaalt een deel van de kosten voor het net in de elektriciteitsbelasting. De grootverbruikers krijgen vervolgens korting op de elektriciteitsbelasting. Ten slotte laat het rapport zien dat bedrijven die in aanmerking komen voor indirecte kostencompensatie ETS (IKC) 25 - 35 euro per MWh korting krijgen. In de bijgesloten brief geeft EZK aan te kijken naar verschillende oplossingsrichtingen zoals het verlagen van de netkosten, een andere verdeling van de netkosten, het bekostigen uit algemene middelen, of de kosten voor eindgebruikers verlagen.

Land

Elektriciteitskosten (euro/MWh)

E-kosten – kortingen (euro/MWh)

E-kosten – kortingen – IKC (euro/MWh)

Nederland

95

95

95

Duitsland

117

81

46

België

99

81

56

Frankrijk

59

57

32

Standpunt VEMW

Algemeen Directeur Hans Grünfeld van VEMW: “Het rapport van E-Bridge Consulting bevestigt waar VEMW en haar leden al enige tijd aandacht voor vragen: door de sterk gestegen nettarieven in Nederland, in vergelijking met het buitenland, bovenop het verdwijnen van de IKC en de korting voor grootverbruikers, is de concurrentiepositie van de Nederlandse energie-intensieve industrie verslechterd. Een verzachting van de nettarieven, zoals aangeven in de brief van de minister van Economische Zaken en Klimaat en de minister voor Klimaat en Energie, is cruciaal voor het voortbestaan van de energie-intensieve industrie in Nederland. De politiek toont de laatste tijd gelukkig weer meer interesse in de industrie en haar uitdagingen in Nederland. Politiek bewustzijn is van essentieel belang voor het nemen van de juiste maatregelen. Wij hopen dat dit onderzoek zal bijdragen aan een doelmatige oplossing.”