Vervolg op subsidieregeling vullen gasopslag Bergermeer
VEMW: vanwege onzekerheid en grote risico's is continuering regeling zeer verstandig
Het kabinet wil dat de gasopslagen in Nederland dit voorjaar opnieuw gemiddeld voor minimaal 90 procent gevuld worden. Dat is belangrijk om goed voorbereid te zijn voor de volgende winter. Daarom kondigt het kabinet opnieuw een subsidieregeling aan om gasopslag Bergermeer te vullen. Dat is de grootste vrij toegankelijke gasopslag van West-Europa. VEMW vindt continuering van de regeling zeer verstandig vanwege de onzekerheden en grote risico's.
Risico afdekking
Net als afgelopen jaar beoogt de subsidiemaatregel marktpartijen een garantie te bieden voor het vullen van gasopslag Bergermeer. Een garantie om het risico van een eventuele negatieve zomer/winterspread af te dekken. Afgelopen zomer was het vullen van de gasopslagen niet aantrekkelijk voor marktpartijen doordat de gasprijs in de zomer - wanneer de gasopslagen doorgaans gevuld worden - in tegenstelling tot eerdere jaren hoger was dan de gasprijs in de winter. De historisch hoge gasprijs maakte het opslaan van gas bovendien financieel risicovol. Voorwaarde van de subsidie in 2022 was dat marktpartijen op 1 november 2022 100 procent van de gesubsidieerde capaciteit in de opslag hadden en op 1 februari 2023 nog 38 procent. De minister concludeert dat deze maatregel goed heeft uitgepakt en eraan heeft bijgedragen dat markpartijen de opslag zelf gevuld hebben. Hoewel de omstandigheden dit jaar door goed gevulde opslagen en een minder hoge gasprijs gunstiger zijn dan vorig jaar, blijft het onzeker hoe de Europese gasmarkt zich ontwikkelt. Reden voor het kabinet om de regeling voor UGS Bergermeer te willen continueren voor 2023. Het doel is dat de regeling uiterlijk eind april van start gaat. De vormgeving van de subsidiemaatregel is nog onder voorbehoud van goedkeuring van de Europese Commissie en instemming van ons Parlement.
Subsidieregeling
De regeling bestaat uit een garantie voor het afdekken van prijsrisico’s (het verschil tussen de zomer- en winterprijzen) en uit een vergoeding voor operationele kosten (de ‘afslag’). Bedrijven concurreren bij de aanvraag met elkaar. Hoe lager de gevraagde steun, hoe groter de kans dat het bedrijf in aanmerking komt. Om de regeling voldoende competitief te maken, biedt het kabinet subsidie voor de opslag van 11,8 TWh gas. Dat is helft van de capaciteit die, naast het deel dat staatsbedrijf EBN vult, nodig is om het vuldoel van 90 procent te halen.
De kosten voor de regeling zijn geraamd op maximaal 240 miljoen euro. Dit bedrag kan, afhankelijk van de ontwikkeling van de ‘zomer-winter spread’ (het verschil tussen de zomer- en winterprijzen voor gas), lager uitvallen. Als de winterprijzen hoger zijn dan de zomerprijzen (een positieve spread), zijn er net als vorig jaar vrijwel geen kosten. Het is bedoeling dat gebruikers van het Nederlandse gastransportnet in binnen- en buitenland de eventuele kosten gaan betalen. Het kabinet werkt hiervoor een heffing uit.
Vullen Bergermeer door EBN
Het kabinet kiest ervoor om net als afgelopen jaar een combinatie aan maatregelen toe te passen om gasopslag Bergermeer te vullen. Zo heeft EBN de opdracht gekregen om gasopslag Bergermeer te vullen tot 20 TWh voor zover marktpartijen dit niet doen. EBN is daarbij gevraagd om zo’n 7 TWh van het gas wat EBN nu al in gasopslag Bergermeer heeft zitten aan te houden tot het eerste kwartaal van 2024. In plaats daarvan koopt EBN ander gas in om aan de vraag te voldoen. Hiervoor is zo’n 0,5 mrd euro gereserveerd. De daadwerkelijke kosten zijn met name afhankelijk van de zomer-winterspread.
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: "wij vinden het zeer verstandig dat de regering het voornemen heeft om de subsidieregeling voor het vullen van de ondergrondse gasopslag Bergermeer te continueren. De regeling heeft namelijk laten zien een bijdrage te leveren aan de leveringszekerheid. Hoe het lopende en komende gasjaar eruit gaan zien weten we nog niet, maar risico's m.b.t. de betrouwbaarheid en betaalbaarheid van gas zijn zeker niet afgenomen. De verhouding tussen vraag naar alternatieven voor Russisch gas en het aanbod van LNG en Noors gas is zeer precair. Een milde winter en een zwakke vraag vanuit China werkten gunstig uit tot nu toe, maar vormen geen garantie voor de toekomst. Bovendien is de gasprijs op de groothandelsmarkt op dit moment altijd nog drie keer zo hoog dan wat voor de crisis gewoon was, én die prijs was hoger dan in een voor de industrie concurrerende Noordamerikaanse markt gebruikelijk is."