Oproep aan netbeheerders: plan beter en voer sneller uit
VEMW: betrek gebruikers actiever bij planvorming
Netbeheerder Stedin ontving in 2022 drie keer zoveel aanvragen voor nieuw aansluitvermogen op haar elektriciteitsnetten dan een jaar eerder (3 tegen 1 GW). Het bedrijf roept nu netgebruikers op om hun afname af te stemmen op het intermitterende aanbod van elektriciteit uit zon en wind. Maar dan moeten bedrijven dat wel doeltreffend en doelmatig kunnen doen volgens VEMW. Vooralsnog zijn het de netbeheerders die zelf de schaarste op de netten moeten oplossen.
Aanvragen
Bij de publicatie van de jaarcijfers over 2022 geeft netwerkbedrijf Stedin aan overstelpt te raken door aanvragen van bedrijven voor een nieuwe aansluiting of verzwaring van hun bestaande aansluiting op het elektriciteitsnetwerk van de regionale netbeheerder. Een verdrievoudiging - van 1 naar 3 GW met een benodigde investering in 2022 van ruim 700 mln euro - die met name komt door de plannen van bedrijven om hun energiebehoefte te verduurzamen. Bij veel bedrijven in de industrie bestaat de grootste energiebehoefte uit warmte op temperatuurniveau's tot 250 graden Celsius. Om hierin te voorzien worden fossiele brandstoffen ingezet zoals aardgas. Om de warmtebehoefte te verduurzamen (energietransitie) wil een toenemend aantal bedrijven gaan elektrificeren met een e-boiler of warmtepomp. Daarvoor is bijna altijd een verzwaring van de aansluiting nodig en moeten de elektriciteitsnetwerken worden uitgebreid en de bestaande capaciteit beter worden benut.
Prikkels
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: "Stedin roept nu bedrijven op om vooral energie te gebruiken als de wind hard waait of de zon fel schijnt. Het interessante is dat de energiemarkt daar in toenemende mate ook de prikkels toe geeft, met dan weer lage, en dan weer extreem hoge uurprijzen. Dat leidt bij een ongewijzigd verbruik door bedrijven tot een forse toename van de energiekosten. Iedere ondernemer voor wie die kosten significant zijn zal op die marktprikkels en kostenontwikkeling willen reageren. Daar moet je wel toe in staat zijn en gesteld kunnen worden. Industriële installaties zijn ontworpen op een continu productieniveau omdat dit het meest doelmatig is. Een reductie van het aantal draaiuren en de capaciteit is buitengewoon kostbaar. De marktprikkels zullen - op termijn - wel leiden tot investeringen in - nieuwe - installaties die kunnen inspelen op een veranderende energievoorziening."
Oplossing
Grünfeld vervolgt: "Waar Stedin in haar oproep aan voorbij gaat is een ontstane schaarste aan capaciteit op de netten: netcongestie. Die is een gevolg van de sinds 2013 ingezette energietransitie met een veranderde en veranderende vraag en aanbod in het energiesysteem. De netcongestie moet door de netbeheerders zoals Stedin worden opgelost. Zij hadden beter moeten plannen. Zij dienen alsnog sneller extra capaciteit op het net te regelen. Dat vereist een betere planning en een snellere uitvoering. Onze oproep is de netgebruikers te betrekken bij de planvorming; een samenwerking die wij graag aangaan. Van de overheid vereist het een verkorting en vereenvoudiging van vergunningverleningsprocedures en pro-actieve investeringen; noodzakelijke randvoorwaarden waarop we zullen blijven hameren."
Luister vanaf minuut 40 het radiofragment met Hans Grünfeld https://www.nporadio1.nl/uitzendingen/nos-radio-1-journaal/ca3f0294-2467-4166-bb73-d36408a85f53/2023-02-21-nos-radio-1-journaal