Gas inkoopkosten in Europa fors gedaald in 2019
Record afzet LNG drukt prijsniveau
De inkoopkosten van gas zijn in de meeste EU-lidstaten met meer dan 3 euro per MWh gedaald in 2019 t.o.v. 2018 tot het laagste niveau in 10 jaar tijd. Dat blijkt uit een voorlopige analyse van de Europese toezichthouder ACER, gebaseerd op handel en handelsprijzen op de gasmarktplaatsen waaronder het TTF, op import en op binnenlandse productie. De belangrijkste prijsprikkel hangt samen met de recordimport van vloeibaar gas (LNG).
Analyse
Naast de fors toename van de import van LNG wordt het lagere prijsniveau ook bepaald door de stabiele import van pijpleidingengas uit Rusland en Noorwegen, en de vullingsgraad van de gasopslagen aan het begin van het opslagseizoen (injectie in opslag). In 2020 zet de trend overigens nog verder door als gevolg van de lage gasvraag (milde winter en voorjaar en Covid-19).
Marktstructuur
Dat de Europese gasmarkt steeds beter functioneert blijkt uit het feit dat ook in landen waar LNG niet direct ingevoerd kan worden, zoals in centraal Europa, de gasprijs gedaald is. Invoering van Europese regulering (derde Gasrichtlijn, 2009, de implementatie van geharmoniseerde afspraken m.b.t. transportcapaciteit, balancering, gaskwaliteit en tariefstructuren (Network Codes, 2015-1018), en een financieringsstructuur voor het oplossen van knelpunten in de grensoverschrijdende infrastructuur (Projects of Common Interests hebben bijgedragen aan het creëren van een Europese gasmarkt, waarbij de prijs in belangrijke mate bepaald wordt door vraag en aanbod en over landsgrenzen heen (prijsconvergentie). VEMW heeft zich jarenlang en met succes via haar Europese zusterorganisatie IFIEC Europe actief ingezet voor dit maatregelenpakket.
Toch moet toezichthouder ACER vaststellen dat de prijsontwikkeling nog niet simultaan in alle lidstaten van de Europese Unie doorwerkt. Het prijsverschil tussen het Nederlandse TTF, dat de benchmark zet als meest liquide Europese gashub, en sommige lidstaten in met name Centraal- en Zuidoost-Europa, is de afgelopen jaren zelfs gegroeid. Dat zijn landen waar de gasmarkten nog niet goed geïntegreerd zijn, met weinig toeleveranciers, die prijzen in belangrijke mate baseren op lange termijn oliegebaseerde contracten.