GTS gaat virtuele interconnectiepunten invoeren
Codewijziging entry-exitpunten noopt tot keuze voor hybride model
Landelijk netbeheerder GTS gaat per 1 april 2020 virtuele interconnectiepunten (VIP’s) inrichten voor de verbinding tussen het Nederlandse TTF-marktgebied en de naburige markten in Duitsland (Gaspool en NCG) en België (ZEE). Virtuele interconnectiepunten hebben tot doel om het boeken van transportcapaciteit op meerdere fysieke verbindingen tussen marktgebieden - en daardoor grensoverschrijdende handel tussen marktplaatsen - te vereenvoudigen. GTS kiest voor een ‘hybride-’ in plaats van een ‘VIP-only-model’ vanwege een door VEMW afgedwongen codewijziging voor vaststelling en verwijdering van entry-exitpunten.
Regulering
De implementatie van virtuele interconnectiepunten komt voort uit de Europese regulering, meer specifiek de Network Code on Capacity Allocation Mechanisms (NC CAM). Met de VIP’s wordt de virtuele marktplaats verder ontkoppeld van de fysieke werkelijkheid (transportverbindingen). Meer concreet wordt voorkomen dat administratieve congestie (‘filevorming’, door op papier boeken van transportcapaciteit die fysiek niét gebruikt wordt) op interconnectiepunten ontstaat, zónder dat er sprake is van een fysieke transportbelemmering. Zo’n vorm van congestie belemmert onnodig de vrije uitwisseling van gas tussen twee marktgebieden, waardoor er geen efficiënte gasprijs op basis van vraag en aanbod tot stand kan komen.
Invulling regulering
Op basis van workshops en consultaties met betrekking tot de implementatie van VIP’s in 2017 is GTS sinds 2018 voornemens om in het eerste kwartaal van 2020 een VIP-only model te implementeren. Hierbij wilde GTS de 14 fysieke Interconnectiepunten (IP’s) opheffen (verwijderen van entry- en exitpunten) en vervangen door 5 VIP’s. Dat voornemen wordt inmiddels doorkruist doordat GTS vanaf mei 2019 veranderingen ten aanzien van entry- en exitpunten voor moet leggen aan ACM, die dan moet controleren of de veranderingen een materieel effect hebben voor de shippers op de gasmarkt. Indien dat het geval is kan ACM een compenserende maatregel vaststellen, zoals is gebeurd met het verwijderen van het exitpunt Julianadorp (IP met BBL) met een inter-TSO-compensatie. VEMW heeft deze procedure via een codewijziging afgedwongen om te voorkomen dat netgebruikers met onnodige kosten worden opgezadeld door het verlaten van het kostenveroorzakingsprincipe en het optreden van kruissubsidiëring.
GTS komt nu tot de conclusie dat de IPs een integraal onderdeel van VIPs vormen en daarom niet verwijderd kunnen worden. GTS kan niet afdwingen dat de contracten van shippers van de IPs naar het VIP verschoven worden. GTS kiest daarom voor een hybride model, waarbij de shippers zelf kiezen wat er met hun bestaande IP-contract(en) gebeurt. Zij krijgen nu een optie om per IP-contract aan te geven om nu of later het contract in zijn geheel naar het VIP te brengen of op het huidige IP te laten.
Planning
GTS wil de VIPs - in een hybride model - op 1 april 2020 van start laten gaan. Alle shippers met gecontracteerde capaciteit na 1 januari 2020 zijn door GTS bevraagd of zij hun capaciteit over willen brengen naar het VIP. De meerderheid heeft er voor gekozen om dat vooralsnog niet te doen. Shippers kunnen via een specifieke dienst in een later stadium er alsnog voor kiezen om hun capaciteit naar het VIP te brengen.
Contracteigenaren die akkoord gaan met een transfer van capaciteit van IP naar VIP zullen hun contracten vanaf februari verplaatst zien worden, met alle rechten, verplichtingen en functionaliteiten. Op 16 maart 2020 zal de eerste veiling voor maandcapaciteit op VIPs (voor de maand april 2020) plaatsvinden. De resultaten van de kwartaalveiling voor tweede kwartaal (april tot en met juni 2020), die start op 3 februari 2020, zullen als bestaande contracten op het IP behandeld worden.