Kosten voor elektriciteitsnetgebruik nemen verder toe; betaalbaarheid staat onder grote druk
Toezichthouder ACM heeft de tarieven van de regionale netbeheerders en de netbeheerder van het landelijk hoogspanningsnet TenneT voor het jaar 2026 vastgesteld. Zoals de ACM in september al heeft laten weten betalen aangeslotenen met een aansluiting op het regionale gas- en elektriciteitsnet het komende jaar gemiddeld 3,38% meer voor het transport van elektriciteit en gas. Grootverbruikers met een directe aansluiting op het (extra)hoogspanningsnet van TenneT gaan ca. 10-12% minder betalen.
Kostenstijgingen
De kostendaling voor de TenneT-netvlakken is – na een aantal jaren van forse stijgingen - een incidentele daling die onder andere veroorzaakt wordt door een stijging van het netgebruik, waardoor de toegestane inkomsten van TenneT over hogere transportvolumes worden verdeeld. Elektriciteitsnetbeheerders moeten grote investeringen doen om hun netten te verzwaren, met name als gevolg van de overstap van fossiele brandstoffen naar duurzaam opgewekte elektriciteit. Het zogenaamde IBO-rapport heeft deze investeringen begroot op 195 miljard euro. De verwachting is dan ook dat de nettarieven van huishoudens en bedrijven de komende jaren significant stijgen. ACM gaat in dit licht mee met het voorstel van TenneT om in de tarieven 2026 geen veilinggelden of congestieontvangsten in te zetten om tariefstijgingen te dempen, maar deze nog even te reserveren.
Kostenallocatie
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “de enorme kostenstijgingen voor gebruikmaking van de elektriciteitsnetten van de afgelopen jaren gaan door. Er is meer aandacht nodig voor mogelijke maatregelen om de kosten binnen de perken te houden. Dan gaat het onder meer om het Methodebesluit dat de grondslag vaststelt voor de doelmatige kosten die een netbeheerder in rekening mag brengen bij netgebruikers. Een tweede punt is dat de geringere stijging in de tarieven voor 2026 met name wordt veroorzaakt door een toename van het gebruik van de netten. Daardoor worden de toegestane kosten verdeeld over een groter verbruik met een daling op de tariefdruk per tariefdrager tot gevolg. Gelet op de enorme stijgingen van de investeringen in de elektriciteitsnetten is het zaak om de kosten zoveel mogelijk te spreiden in de tijd om het gebruik van de netten de komende jaren betaalbaar te houden voor burgers en bedrijven. Voor de gastransportnetten geldt overigens dat het gebruik geleidelijk aan afneemt als gevolg van de transitie naar hernieuwbare energie. Hier moeten we voorkomen dat een kleinere groep die – nog - géén alternatief heeft om over te schakelen op elektriciteit of waterstof wordt geconfronteerd met forse en onvermijdbare kostenstijgingen voor het gastransport.”
Bron: ACM, 27 november 2025