EU stelt scherp emissiereductiedoel voor 2040 vast met enige flexibiliteit voor lidstaten en industrie
Het Europees Parlement heeft vandaag het voorstel van de Europese Milieuraad aangenomen, dat voorziet in een emissiereductie van 90% tegen 2040. Dit doel sluit aan bij de wettelijk vastgelegde doelstellingen van klimaatneutraliteit in 2050 en een emissiereductie van 55% in 2030. In het voorstel wordt aangegeven dat tot 5% van het doel kan worden gerealiseerd via hoogwaardige internationale koolstofkredieten. Deze kredieten vallen niet onder het Europees emissiehandelssysteem (EU ETS). Het huidige ETS-traject, waarvan de uitgegeven emissierechten naar nul gaan in 2040, zal worden herzien om beperkte emissies na 2039 mogelijk te maken. Ook is aangekondigd dat de invoering van het emissiehandelssysteem voor de gebouwde omgeving (ETS 2) wordt uitgesteld. VEMW benadrukt het belang om het reductiedoel te combineren met een effectieve industrie-transitiestrategie.
Koolstofkredieten
De Europese Unie heeft zich juridisch verplicht tot 55% emissiereductie in 2030 en klimaatneutraliteit in 2050. Als tussentijds doel voor 2040 wordt 90% emissiereductie voorgesteld. Om dit doel te bereiken kan gebruik gemaakt worden van internationale koolstofkredieten. Deze kredieten staan voor emissiereducties die buiten de EU gerealiseerd worden. De inzet start in 2036, na een testperiode van 2031 tot 2035. Lidstaten kunnen tot 5% van hun post-2030 doelstellingen invullen met kredieten voor sectoren die niet onder het ETS vallen.
Industrie
Binnen het EU ETS mogen koolstofkredieten niet worden gebruikt voor naleving. Wel wordt benadrukt dat permanente CO₂-verwijderingen, zoals Biogene Koolstofafvang en -opslag (BioCCS) en Directe Luchtkoolstofafvang met Opslag (DACCS) een rol moeten spelen bij het compenseren van restemissies in moeilijk te verduurzamen sectoren.
Daarnaast wordt voorgesteld het ETS-traject te herzien, zodat ook na 2039 een beperkt aantal emissies mogelijk blijft. Tevens wordt aanbevolen de afbouw van gratis emissierechten vanaf 2028 te vertragen, aangezien in dat jaar de reductie van het totale aantal beschikbare emissierechten het sterkst toeneemt. Volgens de huidige wetgeving eindigen de gratis toewijzingen in 2034, terwijl vanaf 2039 geen emissierechten meer beschikbaar zijn.
Flexibiliteit
Indien de natuurlijke CO₂-verwijderingen in 2040 lager uitvallen dan verwacht, mag de Europese Commissie het doel aanpassen zonder dat andere sectoren de tekorten hoeven op te vangen. Een voorbeeld: als bossen minder CO₂ opnemen dan voorzien, wordt dit tekort niet doorgeschoven naar de industrie.
Verder wordt de invoering van ETS 2, voor de gebouwde omgeving en transport, uitgesteld tot 2028, waarna de brandstofleveranciers verantwoordelijk worden voor monitoring en compensatie van emissies.
Kansen voor de industrie
Hans Grünfeld, algemeen directeur VEMW: “De herziening van de ETS-richtlijn om beperkte emissies na 2039 toe te staan en het vertragen van de afbouw van gratis rechten zijn maatregelen die moeten bijdragen aan het behoud van de industrie, terwijl klimaatdoelen worden gehaald. Het is goed dat de EU beseft dat er een evenwicht nodig is het tempo van emissiereductie en de snelheid waarmee de industrie kan verduurzamen. Zonder een sterke en concurrerende industrie komt niet alleen ons verdienvermogen maar ook onze mogelijkheden tot effectieve aanpak van klimaatverandering in gevaar. Het is daarom van het grootste belang dat een realistisch emissiereductiedoel wordt gecombineerd met een effectieve industrie-transitiestrategie.”