De ontwikkeling van wind op zee loopt vast, aangezien er vanuit marktpartijen geen interesse is getoond voor de tender van windkavel Nederwiek I-A, zo maakte demissionair minister Hermans (KGG) op 30 oktober bekend. Volgens haar komt dit door de huidige marktsituatie, waarin de kosten voor windparkontwikkeling zijn gestegen en de verduurzaming van de industrie langzamer verloopt dan verwacht. De business case voor het bouwen van windparken ontbreekt, omdat er geen lange termijnvraag is naar de te produceren volumes tegen een voor ontwikkelaars aanvaardbare prijs. Dit heeft geleid tot een afname van de investeringsbereidheid van producenten.
Hoewel dit de huidige situatie is, beschouwt het demissionaire kabinet wind op zee als noodzakelijk voor de verduurzaming van het energiesysteem. Ook vindt het kabinet het noodzakelijk om de verdere ontwikkeling daarvan te ondersteunen. Om dit te bereiken, worden in de brief van de minister verschillende maatregelen genoemd waarin de industrie een belangrijke rol speelt.
Ondersteuning
Het gebrek aan aanvragen voor de meest recente wind-op-zee-tender is een signaal vanuit de markt dat duidelijk maakt dat ondersteuning vanuit de overheid nodig is voor de verdere ontwikkeling van wind op zee, volgens het demissionaire kabinet. Enkele van de voorgestelde maatregelen om dit te ondersteunen zijn:
Om het gebruik van elektriciteit te stimuleren, wordt de indirecte kostencompensatie (IKC) verlengd tot en met 2028. Deze regeling is echter beperkt door Europese regelgeving, waardoor verschillende producten met een hoog risico op koolstofweglek buiten de compensatie vallen. In een recent voorstel van het Europese Directoraat-Generaal Mededinging is voorgesteld de reikwijdte van de regeling te vergroten, zodat meer producten in aanmerking komen voor compensatie. Dit voorstel moet nog worden goedgekeurd door de lidstaten voordat het op Europees niveau kan worden ingevoerd.
Een andere maatregel betreft de verkenning in 2027 van Contracts for Difference (CfD’s) voor afnemers. CfD’s kunnen prijs- en volumenrisico’s beperken: wanneer de marktprijs hoger is dan de afgesproken strike price, ontvangt de afnemer compensatie, en als de marktprijs lager ligt, betaalt de afnemer het verschil. Dit instrument is van groot belang voor zowel de industrie als de ontwikkelaars, omdat het de beschikbaarheid van hernieuwbare energie tegen concurrerende prijzen bevordert, evenals de zekerheid dat de geproduceerde volumes worden afgenomen.
Actie
Hans Grünfeld, algemeen directeur VEMW: “De trend die we zien in de ontwikkeling van windparken, niet alleen in Nederland maar wereldwijd, is dat de businesscase aanzienlijk is verslechterd. De maatregelen die de minister in haar brief noemt, moeten daarom zorgvuldig worden uitgevoerd. Wat betreft de IKC is het belangrijk dat alle producten die risico lopen op koolstofweglek in aanmerking komen voor compensatie, en dat het budget daarvoor dienovereenkomstig wordt verhoogd. Daarnaast is het van belang dat de CfD’s voor afnemers zo spoedig mogelijk worden ontwikkeld en ingevoerd. Dit ondersteunt de beschikbaarheid van betaalbare elektriciteit voor de industrie. Verdere vertraging zou niet alleen de ontwikkeling van wind op zee belemmeren, maar ook leiden tot hogere kosten voor TenneT, dat reeds investeert in de infrastructuur voor de aanlanding van windenergie. Deze mogelijke meerkosten zijn nog niet opgenomen in de huidige kosteninschattingen.”
De brief van de minister van KGG is te vinden in onze kennisbank.