Terug naar nieuws

Europese Commissie wil noodmaatregelen met 12 maanden verlengen

Gassen Beleid en toezicht29 november 2023Jacques van de Worp

De Europese Commissie heeft voorgesteld om de noodmaatregelen met 12 maanden te verlengen. Maatregelen die vorig jaar zijn ingevoerd als reactie op de energiecrisis, die veroorzaakt is door de Russische invasie van Oekraïne en de inzet van zijn energiebronnen (aardgas, aardolie, kolen) als wapen.

Leveringszekerheid

Hoewel de situatie op de Europese energiemarkt veiliger en stabieler is dan 12 maanden geleden, stelt de Commissie deze verlenging voor om de gasleveringszekerheid verder te verbeteren en de veerkracht van de markt te versterken. De drie maatregelen die vandaag voor verlenging worden voorgesteld, omvatten de zogenaamde gassolidariteitsmaatregelen,  het marktcorrectiemechanisme (MCM) en  de regels met betrekking tot de vergunningverlening voor projecten op het gebied van hernieuwbare energie. De verdere toepassing ervan behoeft geen goedkeuring door het Europees Parlement, maar moet wel nog door de Europese Raad worden goedgekeurd. 

Solidariteit

De solidariteitsmaatregelen ondersteunen de voorzieningszekerheid in de Unie voor de winter en lopen momenteel af op 30 december 2023. De huidige regels vormen de rechtsgrondslag voor het systeem voor de bundeling van de vraag en de gezamenlijke aankoop van gas "AggregateEU" (Joint Purchasing Mechanism). De verordening bevat ook maatregelen om te zorgen voor meer transparantie op de LNG-markt, en om transmissiesysteembeheerders zoals Gasunie GTS te verplichten capaciteitsinformatie te delen, en de capaciteit van LNG-installaties in de EU te vergroten.

De verordening biedt het Europees Agentschap ACER ook de basis om een LNG-prijsbenchmark vast te stellen, die kopers uitgebreidere informatie verschaft en de prijstransparantie op de Europese LNG-markt vergroot. Evenzo voorziet de verordening in een tijdelijk mechanisme voor het beheer van de volatiliteit binnen de dag om grote prijsbewegingen in energiegerelateerde derivatencontracten te beperken. Het laatste element schetst de standaardregels voor solidariteit tussen de lidstaten, wanneer een van hen te maken heeft met tekorten op het gebied van voorzieningszekerheid voor beschermde afnemers.

Marktcorrectie mechanisme

Het marktcorrectiemechanisme is ingevoerd als reactie op de buitensporig hoge prijzen in 2022 en de bezorgdheid dat de EU te maken zou kunnen krijgen met hogere prijzen dan andere markten over de hele wereld om de gasvoorziening veilig te stellen. Het loopt af op 1 februari 2024. Het voorziet in een dynamische biedlimiet die wordt geactiveerd als de month-ahead Title Transfer Facility (TTF)-prijs gedurende 3 werkdagen hoger is dan 180 euro/MWh en als de TTF-prijs 35  euro/MWh hoger is dan een referentieprijs die de prijzen op de internationale markten voor dezelfde 3 werkdagen weerspiegelt. Het mechanisme is nooit in werking getreden en de gasprijzen zijn in 2023 teruggekeerd naar een veel lager niveau dan in de zomer van 2022 (momenteel schommelend rond de 40-45 euro/MWh). De markt blijft echter kwetsbaar en heeft de afgelopen maanden een aantal perioden van aanzienlijke volatiliteit gekend, zodat de Commissie van mening is dat voortzetting van de maatregelen een noodzakelijke aanvullende waarborg is voor het komende jaar.

Bron: Europese Commissie