Maatregelen kabinet voor reductie gasafhankelijkheid Rusland

Komende winter
Voor de gasvoorziening is het piekverbruik van groot belang. Dat ligt vanwege de ruimteverwarming in de gebouwde omgeving in de winter. Om voor de volgende winter over 9 maanden (!) goed voorbereid te zijn richten de maatregelen van het kabinet zich op de import van - meer vloeibaar - gas (LNG) uit andere landen en het borgen van de een voldoende vulgraad van de gasbergingen. Daarnaast zet de Rijksoverheid op de korte termijn in op een energiebesparingscampagne, inclusief een aanscherping van de energiebesparingsplicht voor bedrijven, waardoor er minder gas nodig is. Tot slot wil het Rijk de inzet van groen gas, waterstof, zon-PV en windturbines op zee versnellen, inclusief de elektrificatie van de warmtebehoefte (stoom) in de industrie.

Gasopslag
Door de buitengewoon hoge gasprijzen en bijkomende risico’s op verliezen is het op dit moment niet aantrekkelijk voor energieleveranciers om de gasopslagen voldoende te vullen. Het kabinet wil daarom op korte termijn aanvullende maatregelen nemen om te garanderen dat ook de gasopslagen voor hoogcalorisch gas (o.a. Bergermeer) die niet onder de bestaande afspraken van de overheid vallen (Norg Akkoord; Groningen- of laagcalorisch gas), op 1 oktober voldoende gevuld zijn. Hiervoor worden de komende weken verschillende opties uitgewerkt zoals het ingrijpen via marktprikkels (afdekken prijsrisico’s), vulverplichtingen voor gasopslagen (energieleveranciers?) en het vullen van gasopslagen door een door de overheid aangewezen partij. Naast snelle inzetbaarheid staat het beperken van financiële en marktverstorende risico’s hierbij centraal.

Vloeibaar gas
Het kabinet maatregelen wil op korte termijn ook de importcapaciteit van vloeibaar gas (LNG) in Nederland vergroten; gas uit onder meer de Verenigde Staten en Qatar. De bestaande capaciteit van de Gate-terminal (Europoort) wordt de laatste maanden al benut. Inzet is nu de capaciteit van Gate nog dit jaar (!) uit te breiden van 12 naar maximaal 20 bcm per jaar. Gasunie kijkt daarnaast naar de mogelijkheid om tijdelijk een drijvende LNG-faciliteit (4 bcm) in de Eemshaven te contracteren.

Crisisplannen
Minister Jetten heeft ook de Nationale Crisisplannen voor Gas en Elektriciteit naar de Kamer gestuurd, in aanvulling op het eerder gepubliceerde Bescherm- en Herstelplan Gas (BH-G). Het BHG beschrijft de maatregelen die de overheid kan nemen om de effecten van een gascrisis op het gassysteem zoveel mogelijk te beperken en beschermde afnemers zo lang mogelijk van gas te blijven voorzien. Met de industrie is het ministerie in gesprek over vergaande maatregelen om in geval van een fysieke gascrisis volgens een noodplan bedrijven af te kunnen schakelen. Afhankelijk van onder meer de beschikbare responstijd, de mate van urgentie, en veiligheids-, schade- en economische consequenties.

Vangnet
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “Nederland is voor 25 procent afhankelijk van Russisch gas, dat per pijpleiding en als LNG wordt geïmporteerd. Het is goed dat het kabinet concreet probeert te komen tot een set maatregelen die uitvoering kunnen geven aan de veranderde geopolitieke verhoudingen en de gevolgen voor de energievoorziening in Nederland. Wij stellen vast dat er – in een korte tijd – nog veel werk verricht moet worden. Met veel vragen over de uitwerking van maatregelen en de mogelijke consequenties daarvan, die niet altijd op voorhand in te schatten zullen zijn. Wij ondersteunen het belang van een vangnet om de precaire situatie op de gasmarkt – met een dreigende schaarste en aanhoudend historisch hoge prijzen – het hoofd te kunnen bieden. Dat vraagt ook om een afstemming met de Europese Commissie en de ons omringende landen. Het belang voor de industrie en de maatschappij kan niet overschat worden. Reden voor VEMW om vanuit de beschikbaarheid en betaalbaarheid mee te werken aan een snelle en concrete uitwerking van de beoogde maatregelen.”