ACM publiceert leidraad mogelijkheden netwerkbedrijven m.b.t. alternatieve energiedragers
Belang duidelijkheid afbakening activiteiten netwerkbedrijven en marktpartijen
De Autoriteit Consument & Markt (ACM) heeft 14 september 2021 een leidraad gepubliceerd over de (on)mogelijkheden van netwerkbedrijven t.a.v. het uitvoeren van activiteiten die betrekking hebben op alternatieve energiedragers, zoals investeringen en het beheer van infrastructuur voor waterstof, biogas, warmte en koude. VEMW heeft in 2020 een zienswijze gegeven op de in 2019 gepubliceerde concept leidraad en kijkt met belangstelling naar de huidige publicatie en de al dan niet daarin meegenomen suggesties en aanbevelingen.
Leidraad
De leidraad beschrijft het wettelijke kader op basis van de huidige wetgeving. Waterstof, biogas, warmte en koude zullen in de toekomst een belangrijkere rol gaan spelen in de energievoorziening. Om de markten voor alternatieve energiedragers verder te ontwikkelen kunnen samenwerkingsverbanden tussen marktpartijen en netwerkbedrijven van belang zijn. Daarom is het voor netwerkbedrijven en andere marktpartijen belangrijk te weten welke activiteiten netwerkbedrijven wel en niet mogen uitvoeren met alternatieve energiedragers. ACM beoogt met de leidraad duidelijkheid te verschaffen. VEMW acht het van belang dat er in beginsel alleen een rol is voor netwerkbedrijven als er redenen zijn waarom marktpartijen onvoldoende in staat zijn om nieuwe activiteiten op te pakken. Als sprake is van een goed werkende markt, is er geen ruimte voor een netwerkbedrijf. Als de markt tekortschiet, is het belangrijk om eerst te bekijken of de oorzaak daarvan kan worden aangepakt, alvorens taken aan netwerkbedrijven worden overgelaten. Netwerkbedrijven beschikken door hun band met een netbeheerder over bepaalde voordelen en onderscheiden zich daarmee van andere marktpartijen. Marktpartijen die niet in een groep zitten met een netbeheerder worden daardoor mogelijk op achterstand gezet.
Splitsing
ACM stelt dat op basis van de wetgeving netwerkbedrijven transportnetwerken voor alternatieve energiedragers mogen aanleggen en in gebruik nemen. De productie, handel en levering van alternatieve energiedragers is niet toegestaan, omdat die activiteiten voorbehouden zijn aan marktpartijen. Netwerkbedrijven mogen zich wel via een minderheidsdeelneming of joint venture, waarbij geen sprake is van doorslaggevende zeggenschap van het netwerkbedrijf, bezighouden met productie, handel of levering van alternatieve energiedragers. Zo kunnen netwerkbedrijven, aldus de ACM, via een vorm van publiek-private samenwerkingsverbanden bijdragen aan de ontwikkeling van de vaak nog prille markten voor alternatieve energiedragers.
Planning
Het ministerie van Economische Zaken en Klimaat (EZK) werkt aan een geïntegreerde Energiewet ter vervanging van de huidige Elektriciteitswet en de Gaswet. Mogelijk zullen hierdoor regels met betrekking tot alternatieve energiedragers, waar netwerkbedrijven zich nu aan moeten houden, veranderen. Dat kan per energiedrager verschillen. Voor warmtenetten heeft EZK de keuze gemaakt om een separate Warmtewet 2.0 aan het parlement voor te leggen. ACM zal binnenkort de consultatiereacties op de concept leidraad en de reactie van de ACM hierop publiceren. Daarmee wil de ACM inzichtelijk maken hoe met de consultatiereacties is omgegaan. Dit zal aan de webpublicatie van deze leidraad worden toegevoegd. VEMW kijkt met belangstelling uit naar deze reacties én naar de langverwachte Energiewet, waarin VEMW onder meer vraagtekens heeft gesteld ten aanzien van de rechtsbescherming, het belang van onafhankelijk toezicht, de wettelijke taken van systeembeheerders, en de Europese grondbeginselen van kostenveroorzaking en non-discriminatie.