Op 9 juni staat een Commissiedebat Water in de Tweede Kamer met demissionair minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur en Waterstaat) gepland. Op de agenda staan verschillende onderwerpen die voor zakelijke watergebruikers van belang zijn. VEMW heeft haar standpunten bij de waterwoordvoerders voor het voetlicht gebracht.
Geborgde zetels waterschappen essentieel voor effectief en efficiënt waterbeheer
VEMW is tegen afschaffing van de geborgde zetels. De landbouw, de natuur en de bedrijven zijn voor hun bestaan en functioneren direct afhankelijk van een goed functionerend waterschap. Zij hebben specifieke zakelijke belangen en brengen veel kennis in omtrent het waterbeheer. De geborgde zetels zijn door inbreng van kennis, ervaring en maatschappelijke betrokkenheid van veel waarde voor de diversiteit in het bestuur van een waterschap. Een verdere politisering van de waterschappen door middel van het schrappen van de geborgde zetels is niet wenselijk. Waterschappen dienen als functioneel democratisch orgaan juist beschermd te worden tegen polarisatie en politiek-strategische belangen.
Naar een toekomstbestendig belastingstelsel van de waterschappen
VEMW kan zich vinden in de voorstellen van de waterschappen voor aanpassing van het belastingstelsel, maar wil dat de waterschappen doorpakken en het stelsel toekomstbestendig maken. Afvalwater moet niet langer als een afvalproduct wordt beschouwd, maar als een bron van duurzame energie, grondstoffen en schoon water. Bedrijven en waterschappen moeten deze bron op de meest kostenefficiënte wijze kunnen aanwenden. De rigide wet- en regelgeving staat de realisatie van duurzame en doelmatige oplossingen in de weg. Het is essentieel dat de mogelijkheden voor ‘maatwerkoplossingen’ worden verruimd zodat bedrijven en waterschappen daarover afspraken op maat kunnen maken, zo nodig buiten het fiscale stelsel om.
Leidingwaterbelasting zet niet aan tot verduurzaming watergebruik
VEMW is geen voorstander van initiatieven die leiden tot verhoging van de leidingwaterbelasting voor bedrijven als dit tot gevolg heeft dat de inkomsten in de staatskas belanden en niet duidelijk is dat het leidingwatergebruik van bedrijven aantoonbaar wordt verduurzaamd. Eerdere pogingen om de leidingwaterbelasting aan te passen (2014) zijn mislukt omdat de plannen van destijds niet tot verduurzaming van het watergebruik zouden leiden en een kleine groep bedrijven onevenredig hard werd getroffen door een forse lastenverzwaring. Het watergebruik van industriële bedrijven in Nederland vertoont al jarenlang een dalende trend. Dat is dus geen reden om leidingwater extra te beprijzen.
Niet tornen aan bescherming gebonden drinkwaterconsument
Voldoende ruimte voor drinkwaterbedrijven om noodzakelijke investeringen in de drinkwatervoorziening te kunnen doen is belangrijk. Net zo belangrijk is de bescherming van de gebonden drinkwaterconsument. In de Drinkwaterwet staat dat drinkwatertarieven “kostendekkend, transparant en niet discriminerend” moeten zijn. Daarnaast is er een wettelijke begrenzing aan de winst gesteld, in de vorm van een maximale gewogen gemiddelde vermogenskostenvoet, oftewel WACC. De WACC is essentieel om overwinsten van drinkwaterbedrijven te voorkomen. Uit onderzoek van de Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) blijkt dat de financiële uitgangspositie van de drinkwatersector als totaal goed is en dat de WACC voldoet. Er is geen reden om de WACC-regelgeving in zijn geheel te bezien. VEMW deelt de mening van ILT. De WACC is essentieel voor de bescherming van de gebonden drinkwaterconsument. Meer investeringsruimte mag in de ogen van VEMW niet via de WACC worden gerealiseerd. Daar staan voldoende andere wegen voor open. VEMW wil dat de minister de consumentenbelangen meeneemt bij de onderzoeken die zij wil doen naar de financiële positie van de drinkwaterbedrijven.
Industrie werk samen met waterketenpartijen aan een goede waterkwaliteit
VEMW vindt dat de emissies stoffen die schadelijk zijn voor de volksgezondheid en/of de waterecologie naar het watermilieu verder moeten verminderen en uiteindelijk moeten worden beëindigd. VEMW heeft in 2016 de intentieverklaring getekend die ten grondslag lag aan de Delta-aanpak waterkwaliteit en werkt nu samen met onder meer VEWIN en VNCI aan implementatie van bestuurlijke afspraken over de aanpak van opkomende stoffen. Het gaat bijvoorbeeld over het verder verbeteren van de transparantie met betrekking tot de stoffen die geloosd worden én over het bevorderen van ‘chemie-arme’ koelwaterbehandeling. VEMW wil dat de minister in Brussel nadrukkelijk pleit voor een Europees geharmoniseerde aanpak van opkomende stoffen. Zo’n aanpak is noodzakelijk, onder ander voor een gelijk speelveld voor bedrijven.