Drinkwaterbeleid zet in op juiste water voor het juiste gebruik

De vraag naar drinkwater neemt toe door zowel de groei van de bevolking in Nederland, de economische groei en een groeiend drinkwaterverbruik per hoofd van de bevolking. Dat zet de toekomstige drinkwatervoorziening onder druk. Een bewuste en spaarzame omgang met drinkwater door huishoudelijke en zakelijke consumenten is dan ook één van de speerpunten van het Nationale drinkwaterbeleid. Dit is te lezen in de nieuwe Beleidsnota Drinkwater die recentelijk naar de Tweede Kamer is gestuurd.

Hoofdkeuzes
De minister schrijft in haar brief dat zij met deze tweede Beleidsnota Drinkwater inzet op voldoende drinkwaterbronnen van goede kwaliteit. Door emissies van nutriënten en gewasbeschermingsmiddelen, verzilting en opkomende stoffen staan de drinkwaterbronnen volgens de minister onder druk. Klimaatverandering en de toegenomen activiteit in de ondergrond zoals warmte-koudeopslag en geothermie hebben eveneens effect op de kwaliteit van drinkwaterbronnen. Ook de beveiliging en de weerbaarheid van de drinkwatervoorziening worden genoemd: het identificeren van dreigingen, het beheersen van risico's en het aanpakken van kwetsbaarheden krijgen volop aandacht.

Juiste water voor juiste verbruik
Een ander speerpunt in de Nota is het “bewust en zuinig drinkwatergebruik”. Voor het zakelijk gebruik betekent dit dat de minister het laagwaardig gebruik van drinkwater wil ontmoedigen. Hierbij gaat het bijvoorbeeld om de inzet van drinkwater om te koelen of spoelen. Dit kunnen toepassingen zijn waarvoor drinkwaterkwaliteit niet strikt noodzakelijk is. Er wordt ingezet op het juiste water voor het juiste gebruik. Om inzicht te krijgen in de aard en omvang van laagwaardig drinkwatergebruik door grootgebruikers wil het Rijk samen met provincies, de drinkwatersector en VEMW een verkenning uitvoeren naar laagwaardig gebruik van drinkwater en kansen om dit gebruik te ontmoedigen.

Maatwerk
VEMW steunt de oproep om laagwaardig gebruik van drinkwater te ontmoedigen. Wel heeft VEMW gepleit voor maatwerk. De urgentie en mogelijkheden voor drinkwaterbesparing zijn namelijk niet overal gelijk. De druk op de drinkwatervoorziening is in sommige delen van Nederland groter dan in andere delen. Voorts zijn alternatieven voor drinkwater niet altijd voor handen. Met andere woorden: de mogelijkheden om het gebruik van drinkwater voor laagwaardige toepassingen terug te dringen kunnen voor de ene zakelijk gebruiker ruimer zijn dan voor de andere zakelijk gebruiker. Het kan zijn dat er geen haalbaar of duurzaam alternatief voor handen is. VEMW is verheugd dat deze nuances in de Beleidsnota terugkomen.

Belasting op leidingwater
Vanwege Kamervragen en een ingediende motie wil het ministerie van IenW de mogelijke beprijzing van leidingwater voor grootverbruikers tegen het licht houden, zowel vanuit het oogpunt van ‘de vervuiler/gebruiker betaalt’ als vanuit de bijdrage aan waterbesparing. Daartoe wordt een verkenning uitgevoerd naar de meest effectieve instrumenten en maatregelen voor (drink)waterbesparing waarbij de verschillende opties voor beprijzing van leidingwater voor grootverbruikers in kaart worden gebracht, inclusief voor- en nadelen daarvan. Daarbij wordt ook gekeken naar de samenhang met andere (financiële) instrumenten en de herziening van het belastingstelsel van de waterschappen.

Eerder, in 2014 is al een geprobeerd om de Belasting op Leidingwater voor grootgebruikers te verhogen. De plannen bleken echter onevenredig grote financiële gevolgen te hebben voor een relatief kleine groep bedrijven. Ook bleken ze geen wezenlijke bijdrage te leveren aan de verduurzaming van het watergebruik. VEMW zal het onderzoek naar beprijzing uiteraard kritisch volgen.