ACM publiceert ACER-besluit tot harmonisatie balancering
ACER-besluit kan Nederlandse balanceringskosten opdrijven
Op 24 januari 2020 heeft de Europese toezichthouder op de energiemarkten ACER drie besluiten gepubliceerd, waarmee regels worden vastgesteld om handel in balanceringsenergie tussen de EU-lidstaten te faciliteren. De methode om de prijs van balanceringsenergie te bepalen kan het Nederlandse marktmodel belemmeren en leiden tot opdrijving van de balanceringskosten.
Balanceringsrichtlijn
De zogenaamde Electricity Balancing Guideline (EB GL) is een Europese verordening die moet leiden tot het harmoniseren van de manier waarop balancering op het elektriciteitsnet per kwartier plaatsvindt. De balanceringsregels zijn erg complex en vereisen veel uitwerking. ACER heeft drie besluiten genomen om tot een geharmoniseerde balanceringsmethodiek te komen. Van de drie besluiten betreffen de eerste twee het opstellen van platforms: een voor handel in regelvermogen en een voor herstel- en noodvermogen. Op deze platforms mogen standaardproducten worden verhandeld. Een energieproducent kan op deze platforms bijvoorbeeld aanbieden gedurende een kwartier zijn invoeding in €/MW/h op- dan wel af te regelen. Het derde besluit harmoniseert de manier waarop de prijs van balanceringsenergie wordt bepaald; de prijsstelling.
In Nederland is de onbalansprijs gelijk aan de prijs voor balanceringsenergie. Dit betekent dat een zogenaamde Balancing Responsible Party (BRP) die zich in een bepaald kwartier in onbalans bevindt, voor dat kwartier een onbalansprijs in rekening krijgt die gelijk is aan de prijs van balanceringsenergie die de netbeheerder voor dat kwartier heeft betaald. Dit leidt tot een transparante prikkel voor BRP’s, waardoor netbeheerder TenneT vergeleken met andere Europese transmissiesysteembeheerders (TSOs) doelmatiger kosten voor balanceringsenergie maakt. De BRP’s hebben een doelmatige prikkel om hun portfolio in balans te houden en de balanshandhaving vindt in Nederland in grote mate plaats via de markt.
De manier waarop de prijsstelling nu geharmoniseerd gaat worden met het prijsstellingsbesluit van ACER, zal ertoe leiden dat de prijs voor regelvermogen niet per 15 minuten, maar per 4 seconden wordt vastgesteld. Dit maakt een eenduidige koppeling tussen de onbalansprijs (die per 15 minuten wordt vastgesteld) en de prijs van balanceringsenergie (per 4 seconden) onmogelijk. Dit zal waarschijnlijk betekenen dat de markt minder effectief zal reageren op de reële kosten van onbalans en de netbeheerder meer balanceringsenergie zal moeten contracteren.
Hoewel VEMW voorstander is van het faciliteren van grensoverschrijdende handel in balanceringsenergie door handelsplatforms, heeft VEMW zorgen over de gekozen methode voor harmonisatie van de prijsstelling van balanceringsenergie. Deze methode zal waarschijnlijk voor het zeer doelmatige Nederlandse model, dat uitgaat van zoveel mogelijk balancering aan de markt over te laten, leiden tot een prijsopdrijvend effect, hetgeen niet in het belang is van de netgebruikers.
VEMW,27 maart 2020