Minister wentelt ombouwkosten Groningen af op gebruikers
Kosten ombouw 9 grootverbruiksaansluitingen voor rekening van alle gasverbruikers
De gezamenlijke netbeheerders hebben een voorstel ingediend voor wijziging van de Aansluitcode gas over het afschakelen en omschakelen van een gasaansluiting voor verbruikers die meer dan 100 mln m3 laagcalorisch gas (‘Groningengas’) per jaar afnemen. Aanleiding is het wetsvoorstel om die afname door de 9 grootste afnemers te verbieden. Het codewijzigingsvoorstel beschrijft hoe GTS uitvoering gaat geven aan de ombouw van de grootverbruikers. Minister Wiebes (EZK) wentelt de ombouwkosten die hiermee gemoeid zijn af op alle gebruikers.
Wetsvoorstel
Minister Wiebes heeft in november 2019 een wetsvoorstel ingediend bij de Tweede Kamer, dat dat de vraag naar laagcalorisch gas van de grootste afnemers van dat gas moet regelen, als onderdeel van een pakket aan maatregelen om de productie van Groningengas zo spoedig als mogelijk te kunnen beëindigen. Afgelopen dinsdag heeft de Tweede Kamer besloten het wetsvoorstel aan de agenda toe te voegen voor plenaire behandeling. Omdat het wetsvoorstel nog in behandeling is, geeft GTS aan het voorstel te wijzigen of in te trekken als de wetsbehandeling hier aanleiding toe geeft.
Met het pakket aan maatregelen zou die productie in een gemiddeld gasjaar volgens de laatste inzichten al in 2022 naar nul teruggebracht kunnen worden. Bijzonder is dat de minister vasthoudt aan zijn besluit om de 9 grootverbruikers uit de industrie en stadsverwarming te verplichten om te bouwen, terwijl zowel GTS als de Raad van State de nut en noodzaak van de maatregel in twijfel trekken.
Codewijziging
De gezamenlijke netbeheerders stellen voor om de Aansluitcode Gas te wijzigen door het toevoegen van een aantal artikelen die betrekking hebben op het proces van afschakelen en omschakelen. Dat proces gaat in op de taken en bevoegdheden van GTS, de rechten en plichten van GTS en de aangeslotene en de werkzaamheden aan de – bestaande - aansluiting. De afschakeling wordt daarbij behandeld als een beëindiging van de aansluiting. Ook de omschakeling wordt geregeld in het voorstel. Die moet in overleg plaatsvinden uit oogpunt van onder meer veiligheid, doeltreffendheid en doelmatigheid, leidend tot een set van operationele voorwaarden.
De kosten die GTS moet maken in het landelijke gastransportnet voor afschakeling en omschakeling van de 9 grootste verbruikers van laagcalorisch gas worden door GTS geraamd op zo’n 85 mln euro. De kosten die de afnemers achter het gasontvangststation moeten maken in hun gasinstallaties zijn hierin niet meegenomen. Met het wetsvoorstel heeft de minister een beleidsregel opgesteld die een nadeelscompensatie moet regelen voor de schade die deze afnemers ondervinden als gevolg van de afschakeling en omschakeling. De minister heeft hier 75 mln euro voor gebudgetteerd. De kosten die GTS maakt in het net worden in de gestandaardiseerde activawaarde (GAW) van het bedrijf opgenomen en via de tarievengrondslag in de Tarievencode gesocialiseerd over alle netgebruikers in Nederland.
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “Opvallend is dat de kosten die GTS in het net moet maken met 85 mln euro relatief bescheiden zijn ten opzichte van de enorme kosten voor onder meer de bouw van een stikstoffabriek (500 mln euro) in Zuidbroek. Het bedrag is ook aanmerkelijk lager dan de 250 mln euro die nodig was geweest voor de in 2018 nog gesuggereerde ombouw van 53 i.p.v. 9 grootverbruikers. Gelet op het doorzetten van de ombouw van de 9 grootverbruikers door de minister, ondanks de ernstige bedenkingen bij het nut en de noodzaak van de maatregel door zowel GTS als de Raad van State, is de vraag gerechtvaardigd waarom deze kosten – 85 mln netinvesteringen en 75 mln kosten in 9 gasinstallaties – niet door de Staat zelf gedragen worden.”