CE Delft identificeert knelpunten tarievensystematiek

Gelijk speelveld flexibilisering

VEMW bepleit geruime tijd een gelijk speelveld voor het aanbieden van flexibel vermogen op de elektriciteitsnetten. Een van de zes actiepunten uit het gezamenlijke VEMW-TenneT flexpaper is het oplossen van de belemmeringen voor het aanbieden van flexibiliteit die volgen uit de grootverbruikstarievensystematiek. Het CE-Delft rapport identificeert o.a. deze zelfde marktverstorende werking: “Het gebrek aan producententarief zorgt er in ieder geval voor dat er geen gelijk speelveld is op de flexibiliteitsmarkten tussen producenten en afnemers. Flexibiliteit kan zowel gerealiseerd worden doordat afnemers meer of minder afnemen en producenten die meer of minder produceren. Producenten kennen dus geen kosten voor transporttarieven, waardoor hun relatieve kosten lager zijn dan voor afnemers.”

Kostenreflectiviteit

Aangeslotenen dienen nettarieven te betalen die de kosten die zij veroorzaken zo nauwkeurig mogelijk reflecteren. Dit is momenteel niet zuiver het geval voor de elektriciteitsnettarieven. Grootverbruikers betalen een nettarief gebaseerd op het gecontracteerd vermogen en het piekvermogen, ofwel de kWmax en kWcontract tariefdragers. Een piekverbruik boven het gecontracteerd vermogen leidt tot automatische verhoging van het gecontracteerd vermogen voor de rest van het kalenderjaar. Zuiver gezien worden de kosten echter veroorzaakt door de hoogste gelijktijdige piek in het elektriciteitsnet. “Een éénmalige hogere piek betekent dus een hoger netwerktarief over het gehele jaar en die maand. Er is dus alleen sturing op één enkele moment, in plaats van op ieder losstaand moment. Dit is niet kostenreflectief omdat die enkele piek niet automatisch resulteert in hogere kosten voor de netbeheerder. Het is afhankelijk van wanneer die piek plaats vindt, wat de consequenties op het netwerk zijn.”. VEMW is nauw betrokken bij lopende discussies over het herzien van deze tarievensystematiek, en bepleit een systematiek die nauwkeuriger bij de kostenveroorzaking aansluit.

Sturing met nettarieven

Er wordt met enige regelmaat bepleit om vanuit nettarieven het gedrag van aangeslotenen te sturen en daarmee de schaarse capaciteit op de elektriciteitsnetten beter te benutten. Een van de mogelijke invullingen hiervan zijn non-firm ATO’s. Nettarieven zijn echter vanwege hun aard als tarief niet primair geschikt om een bepaald gedrag van aangeslotenen te stimuleren; primair dienen nettarieven kostenreflectief te zijn. Het rapport van CE Delft nuanceert de effectiviteit van nettarieven voor ditzelfde doel: “De wens om efficiënt gebruik van het net uit te lokken met nettarieven is begrijpelijk, maar slechts in beperkte mate haalbaar. Een tarief is immers geen prijs waarmee op capaciteitschaarste gestuurd kan worden. Een nettarief dient in de eerste plaats kosten- reflectief te zijn.”

Hans Grünfeld, algemeen directeur VEMW: “De energietransitie verhoogt de waarde van vraagsturing. Om vermijdbaar hoge balanceringskosten te voorkomen, is het van belang dat voor het aanbieden van flexibiliteit een gelijk speelveld geldt. VEMW ziet dit rapport als een van de vele in een reeks rapporten die onder andere een aanpassing van de grootverbruikstarievensystematiek bepleit. Zoals ook in het rapport bepleit, is een snelle aanpassing van de tarievensystematiek noodzakelijk om vraagsturing effectief te ontsluiten. VEMW bepleit daarom een snelle behandeling van de tarievensystematiek om de balanceringskosten betaalbaar te houden. Daarnaast signaleert CE Delft terecht dat het ontbreken van een producententarief tot suboptimale keuzes in het energiesysteem leidt. VEMW onderschrijft dat dringend onderzoek moet worden uitgevoerd naar de mogelijkheid voor het invoeren van een betekenisvol producententarief. Doordat nieuwe invoeding kan worden afgestemd op de inpasbaarheid in het net, is verder onderzoek naar de effectiviteit van locationele prikkels voor invoeders dringend nodig.”