Nieuwe kansen voor CCS in de industrie
CO₂-opslag in het buitenland mogelijk via SDE++ in 2025
Na een aangenomen motie in de Tweede Kamer eind 2024 besloot het ministerie van Klimaat en Groene Groei begin dit jaar om CO₂-opslag buiten Nederland uit te sluiten van de SDE++-subsidie. De Europese Commissie oordeelde recent dat het beperken van deze subsidie tot alleen Nederland het vrije handelsverkeer binnen de Europese Economische Ruimte belemmert. Binnen het kader van Europese staatssteun is daarom besloten dat CO₂-opslag in het buitenland vanaf 2025 alsnog in aanmerking kan komen voor SDE++.
Onzekerheid rond CCS in Nederland
Het CCS-project Aramis is momenteel de meest concrete optie voor CCS in Nederland en daarmee belangrijk voor de industrie om substantieel en tijdig de CO₂-uitstoot te kunnen reduceren. In de voorjaarsnota over het klimaatpakket zegt het kabinet te verwachten dat het uiteindelijke investeringsbesluit (FID) in 2026 zal worden genomen, één jaar later dan oorspronkelijk gepland. Voorts wordt een tweetal maatregelen aangekondigd: 1) Shell en Total trekken zich terug uit Aramis en het kabinet staat EBN toe om een grotere rol op zich te nemen en het transport samen met Gasunie voor hun rekening te nemen; 2) er wordt gewerkt aan een regeling die het vollooprisico voor zowel Aramis als CO₂next afdekt.
De afvalsector speelt een cruciale rol in de besluitvorming rond Aramis. Naar verwachting kan deze sector tegen 2030 tussen de 1,5 en 2 Mton CO₂ per jaar van de startcapaciteit van 5 Mton CO₂ voor injectie bij de opslaglocaties van Shell en Total aan Aramis leveren. Maar door de aangekondigde aanscherping van de CO₂-heffing voor afvalbedrijven zijn de verduurzamingsplannen binnen de afvalsector onzeker geworden en daarmee ook het perspectief van FID in 2026 voor Aramis.
Staatssteun
CO₂-opslag in het buitenland werd in eerste instantie uitgesloten van de SDE++-regeling, temeer na aanname in de Tweede Kamer van een motie die stelde dat dit het behalen van nationale doelstellingen voor duurzame energie zou ondermijnen. Maar volgens de Europese Commissie belemmert de uitsluiting van buitenlandse projecten het vrije handelsverkeer. Daarom is besloten om de SDE++-regeling per 2025 alsnog open te stellen voor CCS-projecten buiten Nederland, mits zij aan dezelfde technische voorwaarden voldoen als binnenlandse projecten. De zogenoemde basisbedragen worden momenteel onderzocht, maar door tijdsdruk zullen naar verwachting voorlopig dezelfde bedragen gelden als voor CO₂ opslag in Nederland.
Kansen voor de industrie
Hans Grünfeld, algemeen directeur van VEMW: " Het is goed nieuws dat de SDE++ wordt opengesteld voor CO₂-opslag in het buitenland. VEMW heeft hier eerder voor gepleit. Wij verwachten dat dit CCS-aanbieders stimuleert om scherp op hun kosten te letten en concurrerende prijzen aan te bieden aan de Nederlandse industrie. Dit kan niet alleen de ontwikkeling van een robuuste CCS-markt versnellen, maar biedt de industrie ook concreet handelingsperspectief om tijdig haar klimaatdoelstellingen te behalen zeker gezien de momenteel zeer onzekere ontwikkeling van Aramis.”
In onze Kennisbank kunt u de brief van het ministerie van KGG downloaden.