Ontwikkeling waterstofmarkt dringend toe aan concrete stappen

Belang

Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “Waterstof blijft van cruciaal belang voor de transitie van de industrie. Het is van groot belang dat er nu concrete stappen worden gezet om een waterstofmarkt te ontwikkelen, inclusief een voorziening die producenten, handelaren, leveranciers en gebruikers toegang verschaft tot die markt. Aangezien vermindering van de CO₂-uitstoot het doel is - waterstof is slechts een energiedrager en middel - hebben we zowel groene als koolstofarme waterstof nodig. Om voldoende aanbod van waterstof te creëren tegen een doelmatige prijs. Om de markt zo snel mogelijk op te schalen is zowel lokale productie als import nodig. Het manifest dat vandaag door de industrie aan de minister is overhandigd, maakt het belang, de noodzaak en  maatregelen duidelijk.”

Investeringsbereidheid

Met het manifest laten de brancheverenigingen en Nederlandse havens de investeringsbereidheid van de sector zien, óók vanuit het belang van waterstofimport voor andere sectoren. Om die bereidheid in concrete investeringen om te kunnen zetten zijn duidelijke keuzes en steun vanuit de overheid nodig zodat grootschalige waterstofimport tijdig van de grond komt. Het Nationaal Programma Energie (NPE) en de II3050-systeemstudie van Netbeheer Nederland laten zien dat naast binnenlandse waterstofproductie tussen 40 en 70% van de waterstofbehoefte geïmporteerd zal worden.

Aanbevelingen

De opstellers van het manifest roepen de minister op om - in aanvulling op het bestaande waterstofbeleid - een ambitieuze en toekomstbestendige strategie te formuleren voor de ontwikkeling van internationale waterstofketens. Waterstof kan in verschillende vormen worden geïmporteerd, zoals ammoniak (NH₃), vloeibare waterstof (LH₂), methanol (CH₃OH), en Liquid Organic Hydrogen Carriers (LOHC). Welke drager het meest concurrerend is in een zich nog ontwikkelend energiesysteem laat zich nu nog niet voorspellen. In de beginjaren zal ammoniak mogelijk een grote rol spelen gezien het grote wereldwijde aanbod aan hernieuwbare ammoniakproductie, maar het is waarschijnlijk dat gaandeweg de rol van de andere dragers ook toenemen.  Het is daarom belangrijk elke drager te stimuleren in elk zijn eigen tijdpad.

In het manifest is een aantal concrete aanbevelingen opgenomen, zoals specifieke financiering voor de opschaling van ammoniakkrakers in havengebieden, en de stimulering van de vraag naar groene methanol in met name de luchtvaart en scheepvaart. Ook zijn investeringen in infrastructuur nodig voor de import van vloeibare waterstof en het transport naar het Europese achterland. En er zijn werkbare kaders nodig voor het gebruik van waterstofdragers zoals LOHC.

Grünfeld vervolgt: “Momenteel dreigt de energie- en industrietransitie vast te lopen omdat de kosten van waterstof te hoog zijn en de industrie geen concurrerende prijs aangeboden krijgt. Het is cruciaal om dit kip-ei probleem te doorbreken en de gehele waardeketen daarmee te ontsluiten. Hiervoor is een aantal maatregelen cruciaal. Allereerst moeten de productiekosten gereduceerd worden, waarbij het vollooprisico van de infrastructuur wordt geadresseerd, subsidies beschikbaar worden gesteld voor zowel invoer (import), nationale productie en opschaling van schakels in de keten, waaronder opslagfaciliteiten. Daarnaast is vraagcreatie voor CO₂-arme en CO₂-vrije waterstof nodig om het bestaande betaalbaarheidsdilemma te doorbreken. Een concurrerende waterstofprijs voor de energie-intensieve industrie moet veilig gesteld worden, bijvoorbeeld door Contracts-for-Difference (CfD) met overheidsgarantie voor de industrie mogelijk te maken. De Europese Commissie heeft al op deze mogelijkheid gehint in haar Clean Industrial Deal.”

In onze Kennisbank kunt u het pamflet hernieuwde waterstofimportstrategie downloaden