Nieuwe buisleidingen bieden kansen voor verduurzaming, veiligheid en koppeling
Infrastructuur kan transitie industrieclusters Rotterdam en Chemelot versterken
Een eerste verkenning van de haalbaarheid van de aanleg van vier buisleidingen voor LPG, propeen, waterstof en CO2 tussen de Rotterdamse haven en de industriecluster Chemelot in Limburg is positief. Onder de premisse dat de leidingen worden aangesloten op de Duitse chemie- en staalindustrie en mits het te transporteren volume aan de genoemde gassen via deze buizen in voldoende mate stijgt. Dat blijkt uit het eindrapport van de haalbaarheidsstudie Buisleiding(en) Port of Rotterdam – Chemelot – Noordrijn Westfalen, dat de ministers van Ie&W en EZK aan de Tweede Kamer hebben aangeboden.
Kansen
Met de aanleg van de buisleidingen kan volgens de onderzoekers aansluiting plaatsvinden op voorziene waterstof- en CO2-leidingen die de strategische positie van de Rotterdamse haven versterken. Het biedt ook verduurzamingskansen voor de industrie in het cluster Chemelot en meekoppelkansen voor de industrie en mobiliteitssector rond deze leidingen. De buisleidingen kunnen ook bijdragen aan de veiligheid door het vermijden van wegtransport van propaan en LPG door dichtbevolkte gebieden. Ook zien de onderzoekers een mogelijkheid voor het gelijktijdig aanleggen van een gelijkstroomkabel op het traject van de buisleidingen, hetgeen voordelen biedt m.b.t. hinder, kostendoelmatigheid en procedures. Onderzoek wijst uit dat er geen knelpunten zijn in relatie tot de Structuurvisie Buisleidingen 2012 – 2035, en dat de gereserveerde strook ruimte biedt voor vier extra buisleidingen. Het tracé kent wel aandachtspunten, die door de betrokken provincies besproken gaan worden met de betrokken gemeenten.
Nationaal Groeifonds
Het projectvoorstel is door de ministers van IenW en EZK ter beoordeling aangeboden aan de Adviescommissie van het Nationaal Groeifonds, die inhoudelijk positief oordeelt over het project, uitgaande van aansluiting op het Duitse achterland. In de ogen van de commissie is het onduidelijk of er een rol voor het Rijk is in de financiering van dit project, reden om vooralsnog geen bijdrage vanuit het Nationaal Groeifonds beschikbaar te stellen. Gelet op het potentiële belang van dit project voor de Rotterdamse haven, de achterlandverbindingen en het chemiecomplex Chemelot adviseert de commissie wel om budget en capaciteit vrij te maken voor het ontwikkelen van een gedetailleerde business case en de planologische inpassing. Het Havenbedrijf Rotterdam heeft het initiatief genomen om in samenwerking met het ministerie van IenW en het Programma Infrastructuur Duurzame Industrie (PIDI) van het ministerie van EZK, de vormgeving van de integrale verkenning van de buisleidingbundel verder uit te werken. Nederland, Noordrijn-Westfalen en Vlaanderen hebben in januari 2021 al een Joint Declaration of Intent getekend waarin de aanleg van buisleidingen tussen de chemische clusters in de verschillende landen, de zogenaamde ARRRA-cluster (Antwerpen-Rotterdam-Rijn-Ruhr-area), als een belangrijke voorwaarde voor de duurzame en klimaatneutrale ontwikkeling van de - chemische - industrie werd genoemd. Het gezamenlijk uitwerken van de integrale verkenning past binnen die ambitie.