TenneT onderzoekt mogelijkheid deelname decentraal vermogen aan regelvermogenmarkt
Diversiteit aangesloten BSP-deelnemers biedt perspectieven
Landelijk elektriciteitsnetbeheerder TenneT onderzoekt of het mogelijk is met decentraal – duurzaam - elektrisch vermogen deel te nemen aan de zogenaamde regelvermogenmarkt. Hiertoe zijn de afgelopen maanden een aantal nieuwe partijen, zogenaamde Balancing Service Providers (BSP’s)operationeel aangesloten in de pilot die TenneT uitvoert. Volgens VEMW kan het aggregeren van vele kleinere eenheden een doeltreffend en doelmatig alternatief zijn voor de grote centrales die het regelvermogen vroeger en nu leverden om de elektriciteitsvoorziening in balans te houden. Het is goed dat TenneT daar nu onderzoek naar doet.
Regelvermogen
Op het elektriciteitsnet moeten vraag en aanbod altijd in balans zijn. De balanshandhaving van het gehele Nederlandse elektriciteitsnet is een van de wettelijke taken van TenneT. TenneT realiseert dit door het inzetten van verschillende balansproducten, zoals primaire reserves, regelvermogen en noodvermogen. Primaire reserve wordt gebruikt om frequentieverstoringen in het gehele (internationaal) synchroon gekoppelde hoogspanningsnet te stabiliseren, ongeacht de oorzaak en locatie van de verstoringen. Voor het real-time handhaven van de Nederlandse vermogensbalans activeert TenneT regelvermogen (‘automatic Frequency Restoration Reserve’, aFRR), reservevermogen en noodvermogen, die door BSP’s (marktpartijen) aan TenneT aangeboden wordt. Dit ter opvang van bijvoorbeeld een uitgevallen centrale of een verkeerde verwachting van de hoeveelheid wind- of zonne-energie binnen Nederland.
Onderzoek
TenneT wil met het onderzoek borgen dat er ook in de toekomst voldoende leveranciers en flexibel vermogen zijn voor het balanceren van vraag en aanbod in Nederland. Dat regelvermogen is nodig juist nu kleinschalige duurzame opwek steeds meer de plaats inneemt van grote conventionele energiecentrales. TenneT onderzoekt zoveel mogelijk verschillende technologieën en bronnen om in de transitie van de energievoorziening de balans van het elektriciteitsnetwerk te kunnen blijven handhaven (betrouwbaarheid). Maar ook de betaalbaarheid is van belang. TenneT heeft een aantal partijen bereid gevonden om gezamenlijk regelvermogen te leveren met windenergie, een zonnepark met batterij, auto’s, boilers, warmtekrachtkoppelingen en warmtepompen. Juist de diversiteit van de aangesloten BSP-deelnemers en hun assets moet volgens TenneT perspectieven bieden.
Het onderzoek moet duidelijk maken welke eventuele barrières voor levering van regelvermogen er bestaan en hoe deze weggenomen kunnen worden. Een belangrijke randvoorwaarde is te zorgen voor gelijke kansen voor potentiële aanbieders, ook al benutten ze verschillende technologieën. Als duidelijk wordt hoe diverse partijen kunnen deelnemen in de regelvermogenmarkt, kan er een business model ontstaan voor deze nieuwe soorten flexibel vermogen.
Voorbeeld van een barrière voor nieuwe BSP’s om deel te nemen aan de regelvermogenmarkt waren de kosten voor de datacommunicatie. Dat struikelblok heeft TenneT weggenomen met een eigen privaat mobiel netwerk dat in februari voor het eerst in gebruik is genomen.
Algemeen directeur Hans Grünfeld van VEMW: “de verduurzaming van de energievoorziening biedt toenemende uitdagingen als het gaat om de betrouwbaarheid en de betaalbaarheid van die voorziening. Een van die uitdagingen is flexibiliteitsbehoefte om de vraag en het aanbod van elektriciteit op elk moment in balans te houden. Nieuwe bronnen van balanceringsenergie kunnen hierin voorzien en de regelvermogenmarkt competitiever en daarmee betaalbaar te maken met doelmatiger kosten voor de balanshandhaving. Het aggregeren van vele kleinere eenheden kan een alternatief zijn voor de grote centrales die het regelvermogen vroeger en nu leverden. Het is goed dat TenneT daar nu onderzoek naar doet, en wij wachten de uitkomsten met belangstelling af."