Rapport SEO "Beleidsevaluatie subsidieregeling indirecte kostencompensatie" (IKC)
Dit onderzoek evalueert de subsidieregeling die bedrijven compenseert voor hogere elektriciteitskosten als gevolg van emissiehandel: de Subsidieregeling Indirecte Kostencompensatie van het Europese Emissiehandelssysteem (IKC).
Elektriciteitsbedrijven vallen onder het Europese systeem voor emissiehandel, het ETS. De kosten van emissierechten voor CO2 berekenen elektriciteitsproducenten door in de tarieven voor elektriciteit. Bedrijven die verhoudingsgewijs veel elektriciteit gebruiken betalen zo indirect de rekening voor het ETS. Deze indirecte kosten zorgen ervoor dat grootverbruikers uit de markt worden geprijsd door concurrenten in landen die niet onder het ETS vallen. Dit zou kunnen leiden tot een weglekeffect: bedrijven verliezen marktaandeel aan concurrenten in landen waar het ETS niet geldt. Als deze concurrenten relatief meer broeikasgassen uitstoten ontstaat er carbon leakage: in Nederland neemt de uitstoot van CO2 af, terwijl de uitstoot van broeikasgassen elders in de wereld toeneemt. Dit weglekeffect vermindert de effectiviteit van het ETS als instrument van het klimaatbeleid en heeft negatieve gevolgen voor de economie.
Deze evaluatie onderzoekt de doeltreffendheid en doelmatigheid van de IKC-regeling in de periode 2017-2021. Ook is de vraag of de compensatie in de Nederlandse IKC-regeling vergelijkbaar is met soortgelijke compensatieregelingen in enkele omringende landen zoals Duitsland, Frankrijk en België. Daarnaast is de vraag wat de impact is op de productiekosten als de IKC-regeling na 2022 niet wordt voortgezet.
Hoofdconclusie
Deze beleidsevaluatie van de IKC-regeling voor de periode 2017-2021 concludeert voorzichtig dat de regeling waarschijnlijk doeltreffend en doelmatig is.