Geschilbesluit 'use it or lose it' en juridische eigendom Zonnepark Bergweg en Enexis
Besluit van de ACM over het verzoek tot geschilbeslechting van Zonnepark Bergweg Mariahoop over de aan het in artikel 24 van de Elektriciteitswet 1998 bedoelde aanbod verbonden voorwaarde van Use-It-Or-Lose-It en over de voorwaarde tot het overdracht van het juridische eigendom.
Het geschil gaat over het opnemen van een use-it-or-lose-it-clausule bij het toekennen van transportcapaciteit door netbeherder Enexis en over de verplichting van Enexis om het juridisch eigendom van de aansluiting van het zonnepark aan Enexis over te dragen. De ACM oordeelt dat beide klachten van Zonnepark Bergweg gegrond zijn.
Use it or lose it
Wanneer een partij elektriciteit wil transporteren, moet zij de netbeheerder vragen daarvoor een aanbod te doen. Netbeheerders zijn verplicht transportcapaciteit aan te bieden. Om transportschaarste (congestie) tegen te gaan heeft Enexis bij het aanbod voor transportcapaciteit een zogenoemde een use-it-or-lose-it-clausule opgenomen. Zo’n clausule betekent dat wanneer de aangesloten partij in een vooraf bepaalde periode niet het volledige transportvermogen gebruikt, de netbeheerder de gecontracteerde transportcapaciteit kan verlagen. Hierdoor kan deze niet-gebruikte transportcapaciteit door andere afnemers gebruikt worden.
Artikel 24 van de E-wet verplicht een netbeheerder om een aanbod voor transport te doen dat in overeenstemming is met de codes, terwijl in de Netcode (artikel 7.1 tweede lid) is opgenomen dat een afnemer recht heeft op transport voor een hoeveelheid ter grootte van haar beschikbaar gestelde en gecontracteerde transportvermogen. De ACM oordeelt dan ook dat de door Enexis opgenomen use-it-or-lose-it-clausule in het aanbod voor transport in strijd is met hetgeen op dit moment in de Netcode is opgenomen.
Mogelijke codewijziging use-it-or-lose-it
Netbeheerders slagen er – onder andere als gevolg van de energietransitie – niet in om op korte termijn te voldoen aan alle verzoeken om transportcapaciteit. De ACM heeft er begrip voor dat Enexis en andere netbeheerders op zoek zijn naar mogelijkheden om deze schaarse capaciteit zo doelmatig als mogelijk te verdelen en haar beleid hieromtrent te blijven ontwikkelen en verbeteren. Dit moet wel gebeuren binnen de grenzen van de huidige wet- en regelgeving. Ook moeten de voorwaarden en waarborgen van mogelijke oplossingen voor afnemers van duidelijk zijn. Om het use-it-or-lose-it-principe alsnog toe te passen kunnen netbeheerders het initiatief nemen om een codewijzigingstraject te starten via een voorstel tot codewijziging. De ACM nodigt hen daartoe nadrukkelijk uit. Omdat het toepassen van dit principe de energietransitie mogelijk kan bevorderen zal de ACM een eventueel voorstel met voortvarendheid behandelen.
Overdracht juridisch eigendom
Afnemers die een aansluiting willen van meer dan 10 MVA (een maatwerkaansluiting) hebben de mogelijkheid om de aansluitingswerkzaamheden via een aanbesteding aan een ander bedrijf te gunnen in plaats van aan de netbeheerder. Om dit te mogen doen is wel de instemming van de betreffende netbeheerder nodig. Zonnepark Bergweg heeft zo’n verzoek om instemming aan Enexis gedaan. Enexis heeft haar instemming afhankelijk gemaakt van de voorwaarde dat Zonnepark Bergweg het juridische eigendom van de aansluiting aan Enexis overdraagt. De E-wet schrijft echter voor dat netbeheerders beschikken over het economisch eigendom van haar net. Het economisch eigendom is een minder veelomvattend eigendom dan het juridisch eigendom. Daarom oordeelt de ACM dat Enexis deze voorwaarde niet aan haar instemming had mogen verbinden.